Wałki rozprężne w maszynach – jak działają i kiedy są potrzebne?

Wałki rozprężne to specjalistyczne elementy mechaniczne wykorzystywane w urządzeniach transportu bliskiego, które odgrywają istotną rolę w procesie rozwijania, nawijania oraz przenoszenia materiałów w formie roli. Stosowane są wszędzie tam, gdzie konieczne jest szybkie i bezpieczne mocowanie gilzy lub tulei bez użycia dodatkowych narzędzi. Ich konstrukcja pozwala na automatyczne blokowanie i ustabilizowanie materiału na wałku poprzez mechaniczne rozprężenie jego powierzchni. Rozwiązanie to znajduje zastosowanie zarówno w przemyśle papierniczym, tekstylnym, jak i przy pakowaniu czy przetwórstwie tworzyw sztucznych. Wałki rozprężne są dostępne w ofercie firmy Dabflex. Przyjrzyjmy się temu bliżej.

 

Zasada działania i budowa wałków rozprężnych

Wałek rozprężny działa na zasadzie mechanicznego zwiększenia średnicy roboczej poprzez wewnętrzny system rozprężający. W zależności od konstrukcji, może być to realizowane przez segmenty klinowe, listwy lub tuleje rozprężne, które rozsuwają się pod wpływem działania ciśnienia pneumatycznego lub siły mechanicznej. Dzięki temu gilza materiału zostaje pewnie unieruchomiona na wałku, bez ryzyka jej przesunięcia podczas pracy urządzenia. Po zakończeniu cyklu, system powraca do pozycji wyjściowej, umożliwiając szybkie zdjęcie rolki. Wałki rozprężne mogą mieć różne długości i średnice, dostosowane do konkretnego zastosowania. W zależności od potrzeb, stosuje się modele jedno- lub wielosegmentowe, z napędem lub bez, wyposażone w elementy prowadzące lub mocujące. Wersje pneumatyczne, popularne w przemyśle, umożliwiają precyzyjne sterowanie momentem rozprężania, co przekłada się na większą kontrolę nad procesem. Konstrukcja oparta na lekkich, ale wytrzymałych materiałach – takich jak aluminium czy stal nierdzewna – zapewnia wysoką odporność na uszkodzenia i wydłużoną żywotność wałka, nawet przy intensywnej eksploatacji.

 

Zastosowanie wałków rozprężnych w procesach produkcyjnych

 Wałki rozprężne wykorzystywane są wszędzie tam, gdzie niezbędne jest szybkie mocowanie i wymiana roli materiału, co znacząco wpływa na efektywność procesów produkcyjnych. W maszynach pakujących, liniach cięcia, przewijarkach czy drukarkach przemysłowych pozwalają na minimalizację przestojów i zwiększenie tempa pracy. Ich zastosowanie eliminuje potrzebę używania zewnętrznych elementów zaciskowych, co zmniejsza ryzyko uszkodzenia gilz oraz poprawia komfort obsługi. W wielu przypadkach wałki rozprężne stosuje się w parach – jedna sztuka pełni funkcję nośną, druga napędową.